De wondere wereld van de grijze massa. Wauw, wat is er veel over te leren en wat is er nog net zoveel onbekend over. Ik heb het over onze hersenen. Je weet wel, dat grote brein in die hersenpan daarboven. Datgene wat ons als mens uitermate goed in staat stelt om te denken, te filosoferen, te brainstormen, te analyseren en te rationaliseren. De werking van de hersenen, het is een zeer complex en ingewikkeld verhaal. Gelukkig is de wetenschap de afgelopen decennia dermate ontwikkeld dat we veel meer weten over de functionaliteit van de hersenen en de invloed ervan op ons leven. We kunnen functies van bepaalde hersengebieden concreet in kaart brengen door het uitvoeren van een fMRI (functional MRI), waarin de plek van actie letterlijk op het scherm oplicht. Geweldig! 

Vanuit een andere invalshoek heeft Eveline Crone een intrigerend boek geschreven over het puberende brein, waarin ze uitlegt hoe de ontwikkeling van de hersenen in de periode van adolescentie plaatsvindt. Erg verhelderend voor mensen die met pubers omgaan of pubers die zichzelf beter willen begrijpen. Het blijkt bijvoorbeeld zo te zijn dat een deel van het typische pubergedrag te wijten is aan de ontwikkeling van bepaalde hersengebieden. Er worden in de leeftijd van grofweg 12 tot 16 jaar communicatielijnen in de hersenen aangelegd die er daarvoor nog niet waren. Deze ontwikkeling verloopt echter niet synchroon, waardoor het cognitieve gebied bijvoorbeeld eerder ontwikkeld kan zijn dan het sociaal-emotionele gebied, of andersom. Daarnaast wordt de ontwikkeling van de hersenen aangestuurd door hormonen. Naast de bekende lichamelijke veranderingen die hormonen veroorzaken, hebben zij dus ook invloed op de hersenen. En daarmee op het gedrag dat kinderen laten zien. Een deel van het soms niet altijd gewenste pubergedrag is dus gewoon fysiek bepaald; ze kunnen er niet altijd wat aan doen. Naarmate een mens ouder wordt, ontstaan er steeds meer en efficiëntere verbindingen tussen de verschillende hersengebieden. Deze ontwikkeling gaat zelfs door tot het 25e levensjaar!

Omdat ik erg geïntrigeerd ben door het hele hersenenverhaal heb ik ook het boek van Daniel Pink gelezen, op aanraden van een vriend. A whole new mind gaat over de werking van de linker- en rechterhersenhelft en wat voor voor- en nadelen deze helften hebben. Ook zitten er veel weetjes in het boek. Wist je bijvoorbeeld dat 90% van de mensen rechtshandig is? Ik voel me opeens zeer speciaal als linkshandige ;-). De belangrijkste inzichten die ik van Pink heb geleerd zijn toch wel over de samenwerking van de twee hersenhelften. De linkerkant staat voor logica, aaneenschakeling en analyse, terwijl de rechterkant voor synthese, emotionele expressie en context staat. Oftewel, de linkerkant analyseert de details en de rechterkant voegt dit samen tot een groot geheel. We hebben beide kanten even hard nodig, vandaar de term ‘whole new mind’ van Pink. 

En is het in het verdere leven ook niet zo? Yin en yang zijn samen een geheel, net als de zon en de maan en nog zoveel andere dingen. Being in balance, ook in de hersenen. Zwart en wit geven zo een mooi evenwicht aan onze grijze massa.